ΜΕΘΟΔΟΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ

Κοινωνικές Ιστορίες
Με τη χρήση των κοινωνικών ιστοριών μπορούμε να διδάξουμε κοινωνικές δεξιότητες σε άτομα που ανήκουν στις διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές. Μέσω εξατομικευμένων κειμένων, τα οποία περιέχουν οπτικοποιημένο υλικό, προσφέρονται ακριβείς πληροφορίες για καταστάσεις και δεξιότητες που δυσκολεύουν το άτομο.
Μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να αναπτύξουν δεξιότητες αυτό-φροντίδας ( π.χ. βούρτσισμα δοντιών, πλύσιμο χεριών ή ντύσιμο), κοινωνικές δεξιότητες (π.χ. ζητώ βοήθεια, λέω ευχαριστώ) και ακαδημαϊκές ικανότητες.
Οι κοινωνικές ιστορίες είναι εξατομικευμένες για το κάθε παιδί ώστε να λάβει βοήθεια στην κατανόηση των κοινωνικών κανόνων στο σπίτι, στο σχολείο ή στην κοινότητα. 

Π.Εξ.Σ.Ε (Πρόγραμμα εξέλιξης σχέσεων επικοινωνίας)
Το Πρόγραμμα Εξέλιξης Σχέσεων Επικοινωνίας (Π.Εξ.ΣΕ) είναι ένα πρόγραμμα έμμεσης θεραπείας για παιδιά προσχολικής ηλικίας που εμφανίζουν αναπτυξιακές διαταραχές λόγου και επικοινωνίας (Μαρούσος & Μαρούσου, 2016). Στο πρόγραμμα απαραίτητη προϋπόθεση είναι η συμμετοχή των γονέων και του παιδιού στη θεραπεία.

Θεραπεία σίτισης (SOS Approach to Feeding)
Η Προσέγγιση SOS για τη Σίτιση, είναι ένα διεπιστημονικό πρόγραμμα για την αξιολόγηση και την παρέμβαση παιδιών με δυσκολίες σίτισης ή/και δυσκολίες στη λήψη βάρους και την ανάπτυξή τους.
Το πρόγραμμα αυτό διερευνά και παρεμβαίνει σε 6 τομείς: κινητικός, στοματικός, συμπεριφορικός/μάθηση, ιατρικός, αισθητηριακός και διατροφικός τομέας.
Το sos approach to feeding therapy είναι είναι μια θεραπεία των διαταραχών σίτισης στα παιδιά και σαν στόχο έχει την συστηματική απευαισθητοποίηση και την σταδιακή εκπαίδευση του παιδιού και ανάπτυξη των δεξιοτήτων εκείνων που χρειάζεται ένα παιδί προκειμένου να φάει.

Μοντέλο Floortime
Το DIR Floortime είναι μια προσέγγιση  που απευθύνεται σε άτομα με διάγνωση διαταραχή αυτιστικού φάσματος και δίνει έμφαση στην αισθητηριακή ρύθμιση, στη δημιουργία σχέσεων και στην αλληλεπίδραση. Μέσα από το παιχνίδι και την διασκέδαση βοηθάει το παιδί να εμπλακεί σε ένα κύκλο αλληλεπιδράσεων, καθώς και να αναπτύξει διάφορες κοινωνικές, γνωστικές και συναισθηματικές δεξιότητες. Ακολουθώντας τα αναπτυξιακά ορόσημα, βοηθάει το παιδί να αναπτύξει άλλες δεξιότητες, όπως αυτές του παιχνιδιού, της συμβολικής, της λογικής και της αφηρημένης σκέψης. Το Floortime δεν δρα μεμονωμένα στην ομιλία, τις κινητικές ή γνωστικές δεξιότητες, αλλά απευθύνεται σε αυτούς τους τομείς μέσω της εστίασής του στη συναισθηματική ανάπτυξη.

Πρωτόκολλο Wilbarger
Είναι ειδικό θεραπευτικό πρόγραμμα όπου ο θεραπευτής δίνει απτικά και ιδιοδεκτικά ερεθίσματα με την χρήσης της ειδικής βούρτσας και χειρισμών – πιέσεων σε άτομα που εμφανίζουν αισθητηριακή αμυντικότητα (υπερβολική αισθητηριακή ευαισθησία ή φόβο σε τυπικά ερεθίσματα).

LSVT Loud (Θεραπεία φωνής LSVT ® LOUD (Lee Silverman Voice Treatment) σε ασθενείς με Parkinson)
Η θεραπεία φωνής Lee Silverman (LSVT ® LOUD) θεωρείται ως η πρώτη αποτελεσματική λογοθεραπευτική θεραπευτική παρέμβαση που σκοπεύει στην βελτίωση  της φωνής και της ομιλίας των ατόμων που πάσχουν από την νόσο του Πάρκινσον και άλλες νευρολογικές διαταραχές.
Πρόκειται για μια θεραπεία που εστιάζει στην αύξηση της έντασης της φωνής και έχει αποδειχθεί από έρευνες ότι βελτιώνει σημαντικά την ομιλία μετά από ένα μήνα θεραπείας και ότι η βελτίωση στην ομιλία διαρκεί μέχρι και δυο χρόνια μετά τη θεραπεία.
Οι ασκήσεις της μεθόδου Lee Silverman μαθαίνονται εύκολα και τυπικά έχουν μια άμεση επίδραση στην επικοινωνία. Η θεραπεία επικεντρώνεται στη βελτίωση της  φωνητικής έντασης και την άμεση μεταφορά της σε καθημερινές επικοινωνιακές λειτουργίες που θα επιτρέψουν  στους ασθενείς να διατηρήσουν ή  και να βελτιώσουν της προφορική επικοινωνία τους.

Πρόγραμμα παρέμβασης στις μαθησιακές δυσκολίες (με βάση τα αποτελέσματα του Αθηνά τεστ)
Είναι ένας εξατομικευμένος τρόπος παρέμβασης στις δυσκολίες που προκύπτουν με βάση τις κλίμακες του Αθηνά τεστ.

Πρόγραμμα ψυχοεκπαίδευσης Cygnet (εκπαίδευση γονέωνν στην κατανόηση του αυτιστικού φάσματος)
Το πρόγραμμα εκπαίδευσης Cygnet αποτελεί ένα δομημένο πρόγραμμα με στόχο την εκπαίδευση γονέων και φροντιστών στην κατανόηση του Αυτιστικού Φάσματος. Ταυτόχρονα λειτουργεί ως τόπος συνάντησης γονέων προκειμένου να ανταλλάξουν απόψεις, εμπειρίες και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των παιδιών τους όσο και τη δική τους.
Υπάρχουν αρκετοί γονείς/φροντιστές για τους οποίους αυτή η σειρά συνεδριών θα ήταν χρήσιμη:

  • Γονείς που πρόσφατα πήραν διάγνωση για το παιδί τους.
  • Γονείς που, για διάφορους λόγους, μπορεί να μην θέλησαν ή να μην μπόρεσαν να έχουν πρόσβαση σε ένα κατάλληλο πρόγραμμα όταν το παιδί τους ήταν μικρότερο.
  • Γονείς που έχουν παρακολουθήσει προγράμματα όταν το παιδί τους ήταν μικρότερο, αλλά που τώρα επιθυμούν να παρακολουθήσουν ένα πρόγραμμα πιο σχετικό με τις ανάγκες του παιδιού, καθώς αυτό μεγαλώνει.
  • Γονείς που έχουν παρακολουθήσει ένα προηγούμενο πρόγραμμα Cygnet, οι οποίοι πιστεύουν ότι θα τους ωφελούσε να το παρακολουθήσουν ξανά.
  • Φροντιστές που παρέχουν άμεση υποστήριξη στα άτομα με αυτισμό.

Teacch (Treatment and education of autistic and communication handicapped children)
Το σύστημα TEACCH αποτελεί ένα ολιστικό πρόγραμμα για άτομα με αυτισμό και άλλες αναπτυξιακές διαταραχές με στόχο την οργάνωση της εργασίας και του χρόνου τους. Η εκπαίδευση του παιδιού γίνεται με ειδικά σχεδιασμένα οπτικά προγράμματα και απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες.

Oral placement therapy
To O.P.T (oral placement treatment) είναι μια λογοθεραπευτική μέθοδος που χρησιμοποιεί ένα συνδυασμό ακουστικής, οπτικής και απτικής διέγερσης στο στόμα με στόχο την βελτίωση της ομιλίας. Χρησιμοποιείται για τη βελτίωση της άρθρωσης, την σωστή τοποθέτηση των αρθρωτών καθώς και την ενδυνάμωση των δομών του προσώπου και στόματος, τα οποία είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη και βελτίωση της άρθρωσης και ομιλίας.
Το OPT μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε παιδιά και ενήλικες που παρουσιάζουν διαταραχές της ομιλίας όπως δυσαρθρία, διαταραχές άρθρωσης, δυσφωνίες κ.α. Στο πρόγραμμα αυτό χρησιμοποιείται ειδικός εξοπλισμός όπως σφυρίχτρες, καλαμάκια, φούσκες, σταθεροποιητές σιαγόνας κ.α. . Οι θεραπευτές που την εφαρμόζουν έχουν λάβει την απαραίτητη εκπαίδευση για την χρήση του εξοπλισμού.

Intensive interaction (Ενταντική αλληλεπίδραση)
Η Εντατική Αλληλεπίδραση είναι μία προσέγγιση αλληλεπίδρασης που απευθύνεται σε παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές και διαταραχές επικοινωνίας. Με την εφαρμογή της βελτιώνονται οι κοινωνικές δεξιότητες των παιδιών με αποτέλεσμα την ανάπτυξη των επικοινωνιακών και γνωστικών δεξιοτήτων.

Sensory integration (Αισθητηριακή ολοκλήρωση)
Η Θεραπεία Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης απευθύνεται σε παιδιά που παρουσιάζουν δυσκολίες στην κίνηση ή/και στην συμπεριφορά λόγω ανωριμότητας του κεντρικού νευρικού συστήματος. Η θεραπεία είναι σχεδιασμένη να μπορεί να ενισχύσει την φυσιολογική διαδικασία της εγγραφής, ρύθμισης και μετάφρασης αισθητηριακών πληροφοριών από το σώμα και από το περιβάλλον του ατόμου. 
Εφαρμοσμένη ανάλυση συμπεριφοράς (ABA – Applied Behavior Analysis)
Είναι μια εκπαιδευτική παρέμβαση για παιδιά στο φάσμα του αυτισμού και ανήκει στις συμπεριφορικές προσεγγίσεις. Το ABA περιλαμβάνει μία σειρά παρεμβάσεων- τεχνικών και έχει στόχο τη βελτίωση της επικοινωνίας, της μάθησης, της συμπεριφοράς, του παιχνιδιού και των κοινωνικών δεξιοτήτων του ατόμου. 

Palin PCI
Το πρόγραμμα Palin Parent Interaction Therapy, Θεραπεία Αλληλεπίδρασης Γονέα-Παιδιού, αποτελεί ένα από τα πιο γνωστά προγράμματα θεραπείας του τραυλισμού παιδιών προσχολικής ηλικίας. Στηρίζεται στο πολυπαραγοντικό μοντέλο προσέγγισης του τραυλισμού, κατά το οποίο οργανικοί, γλωσσικοί, ψυχολογικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες συμβάλουν στην εμφάνιση συμπτωμάτων τραυλισμού στα παιδιά αυτής της ηλικίας. Η θεραπεία βασίζεται στη θεραπευτική συμμαχία μεταξύ γονέων, παιδιού, θεραπευτή.
 
Με βάση το πολυπαραγοντικό μοντέλο διεξάγεται μια αναλυτική αξιολόγηση του παιδιού, ερμηνεύεται η δυσκολία του και χαρτογραφούνται οι ανάγκες του. Σε συζήτηση με τους γονείς διατυπώνονται, από τον εξειδικευμένο θεραπευτή, τα δεδομένα της αξιολόγησης καθώς και οι προϋποθέσεις και απαιτήσεις αυτού του θεραπευτικού προγράμματος.

PECS (Picture Exchange Communication System)
To P.E.C.S. (Picture Exchange Communication System) είναι ένα εναλλακτικό και επαυξητικό σύστημα επικοινωνίας μέσω ανταλλαγής εικόνων. Αναπτύχθηκε το 1985 και πρωτοχρησιμοποιήθηκε στο πρόγραμμα Αυτισμού του Delaware, για άτομα με αυτισμό και συναφείς αναπτυξιακές διαταραχές. Ενισχύει και διευκολύνει την επικοινωνία έχοντας ως στόχο την ανάπτυξη πρωτοβουλίας και της προτασιακής δομής και τελικά την αυτόνομη επικοινωνία.
Ο σχεδιασμός του είναι τέτοιος που ενισχύει/ διευκολύνει την επικοινωνία σε ποικίλα περιβάλλοντα (σπίτι, σχολείο, κοινότητα κ.λ.π.), ενώ μπορεί να γίνει κατανοητό τόσο από εκπαιδευμένους/ γνώστες του, όσο και από οποιονδήποτε άλλο.


Phoneme Touch and Say (Άγγιξε και Πες) 
Η μέθοδος “ Phoneme Touch and Say” (‘Άγγιξε και Πες’) είναι ένα σύστημα χειρονομιών που η κάθε μια αντιπροσωπεύει ένα φώνημα. Το κάθε φώνημα έχει μια συγκεκριμένη χειρονομία που βασίζεται στον τρόπο, τόπο και ηχηρότητα του φωνήματος. Οι χειρονομίες παρουσιάζουν την οπτική, απτική και κιναισθητική αναπαράσταση κάθε φωνήματος και ενισχύουν σημαντικά την μνήμη εργασίας ενεργοποιώντας τον οπτικοχωρικό συνδυασμό και το φωνολογικό κύκλωμα. Χρησιμοποιείται με επιτυχία για την ανάπτυξη δεξιοτήτων λόγου, ομιλίας, ανάγνωσης και γραφής στην προσχολική και σχολική ηλικία. 

Η μέθοδος είναι αποτελεσματική σε παιδιά με:

  • Διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή
  • Δυσπραξία
  • Μαθησιακές δυσκολίες
  • Δυσλεξία


MAKATON (Πρόγραμμα ανάπτυξης επικοινωνίας και λόγου)

Το πρόγραμμα MAKATON είναι ένα εξαιρετικά ευέλικτο επικοινωνιακό – γλωσσικό πρόγραμμα που υποστηρίζει συνολικά τις δεξιότητες επικοινωνίας λόγου και ομιλίας, με ομιλία, νοήματα και σύμβολα, προσαρμοσμένο στις ανάγκες των χρηστών.